Drobnym drukiem #3 – Koszykarski słownik

Zgodnie z zapowiedziami przedstawiamy koszykarski słownik, w którym tłumaczę najczęściej używane wyrażenia. Niektóre z nich znacie, niektórych z pewnością zabraknie (bardzo proszę o wpisanie ich w komentarzu, a wtedy dodam je do wpisu). Mam nadzieję, że słowniczek będzie pomocny dla wszystkich, którzy uwielbiają koszykówkę, a nie poruszają się biegle w języku angielskim.

W rozwinięciu czeka na Was 37 najczęściej używanych koszykarskich zwrotów z krótkim tłumaczeniem. Zaczynamy!

Airball – niedolot. Rzut po którym piłka nie dotyka obręczy (najbardziej efektowne są te, które nie dotykają ani tablicy, ani obręczy ani nawet siatki).

Alley-oop – podanie do gracza atakującego kosz, który bezpośrednio z powietrza robi wsad zdobywa punkty.

Ankle braker – dosłownie łamacz kostek; drybling z piłką w trakcie którego obrońca sam traci równowagę i najczęściej kończy to upadkiem na parkiet; manewr szczególnie ceniony w koszykówce ulicznej.

Backboard – tablica do której przytwierdzony jest kosz.

Backcourt – własna połowa gdy wyprowadza się piłkę; terminem backcourt players określa się także graczy obwodowych.

Bank-shot – rzut o tablicę.

Baseline – linia końcowa.

Bench – dosłownie ławka, w sensie koszykarskim oczywiście chodzi o ławkę rezerwowych.

Bounce pass – podanie kozłem.

Buzzer beater – celny rzut równo z końcową syreną.

Carrying – piłka niesiona.

Charge – wymuszenie przewinienie w ofensywie rywala.

Coast-to-coast – dosłownie od brzegu do brzegu, przemieszczenie się z piłką od jednego kosza pod drugi i najczęściej zakończenie akcji zdobyciem punktów.

Crossover – minięcie rywala (najczęściej na dużej prędkości), często łączone z wyżej opisanym ankle breakerem.

Double-double – osiągnięcie statystyczne: jednocześnie w dwóch kategoriach zdobywa się minimum 10 jednostek (punktów, zbiórek, asyst, przechwytów lub bloków); możliwe kolejne wariacje w zależności od ilości (triple-double, quadrupal-double).

Dunk, jam – koszykarski wsad, włożenie piłki do kosza z powietrza.

Fade-away jumper – rzut z odchylenia; po wyskoku gracz z piłką oddala się od obrońcy.

Flagrant foul – faul niesportowy (określany też jako technical – przewinienie techniczne).

Give-and-go – jedna z podstawo koszykówki, podanie do partnera po czym biegnie się w stronę kosza w oczekiwaniu na zwrotne podanie.

Goaltending – błąd polegający na dotknięciu piłki gdy ta zmierza do kosza (po dotknięciu tablicy lub w locie opadającym, ew. gdy odbije się od obręczy lub znajduje się bezpośrednio nad obręczą); kończy się stratą punktów przez zespół który dopuścił się błędu.

Hand Off – przekazanie piłki z ręki do ręki lub na niewielkiej przestrzeni.

Iron – dosłownie „żelazo” – potoczne określenie na kosz.

Jumper – rzut z wyskoku.

Overtime – dogrywka.

Outlet pass – szybkie podanie po zbiórce do gracza szykującego się do kontry.

Paint – najczęściej tłumaczone jako 'pomalowane’ – pole gry w pobliżu kosza oznaczone innym kolorem; w Europie przez długi czas funkcjonowało określenie 'trumna’ – ze względu na trapezoidalny kształt pola.

Pivot – obrót gracza z piłką w dłoniach, w którym jedna noga jest nieruchoma.

Rock – potoczna nazwa piłki do koszykówki.

Screen – zasłona (równie często mówi się również pick).

Sixth man – pierwszy rezerwowy, najważniejszy gracz wchodzący do gry z ławki.

Shot clock – zegar odmierzający czas akcji.

Small Ball – obniżenie składu i granie niższymi zawodnikami; najczęściej ma za zadanie przyspieszenie gry.

Swing – gra z wykorzystaniem dużej ilości podań (najczęściej po obwodzie).

Streetball – koszykówka uliczna.

Travelling – błąd kroków.

Turnover – strata.

Weak side – część boiska (na atakowanej połowie) w której aktualnie nie znajduje się piłka.

Zone – obrona strefą.

Rozwinięcie słownika – podziękowania dla Tremora:

Brick – bardzo nieudany rzut (kulą w płot)

High post – górna część pomalowanego

Low post – najbliższa okolica kosza

HCA (home court advantage) – dot. fazy play off – przewaga własnego parkietu

Sweep – pobicie jednej drużyny przez drugą w play off „do zera”

Off season – czas poza sezonem, zaczyna się po wyłonieniu mistrza a kończy z rozpoczęciem sezonu

Pick and roll (pick’n’roll) – zagranie dwójkowe polegające na postawieniu zasłony a następnie zbiegnięciu (ścięciu) w kierunku kosza

Pick and pop – zagranie dwójkowe polegające na postawieniu zasłony a następnie wybiegnięciu na wolne pole i, po otrzymaniu piłki, oddanie rzutu z półdystansu

Midrange – półdystans

Outside shot – rzut spoza trumny

Traditional 3 point play, AKA And one (czasem pisane +1) AKA Hoop and the harm – akcja trzypunktowa polegająca na zdobyciu dwóch punktów pomimo faulu przy rzucie i dodanie trzeciego z linii rzutów wolnych

Time out – przerwa na żądanie, czas

Help defense – pomoc w obronie – zawodnik pomaga aktualnie broniącemu posiadającego piłkę

Shot clock violation – błąd polegający na nie oddaniu rzutu w ciągu 24 sekund akcji

Corner three – trójka z któregoś z narożników boiska

Half court offense – atak pozycyjny

Full court press – obrona na całym boisku

Pump fake – tzw. pompka, czyli udawanie rzutu po to by obrońca wyskoczył w górę

Up and under – udawanie rzutu po czym opuszczenie piłki i przesunięcie się a następnie wykończenie layup’em.

Reverse layup – wykończenie akcji poprzez „wyłożenie” piłki po drugiej stronie obręczy względem strony po której zawodnik piłkę otrzymał

Fadaway jumper – rzut z wyskoku skierowanego do tyłu, czasem zakończony lądowaniem na cztery litery

Transition – przejście z obrony do ataku (transition offense) lub z ataku do obrony (transition defense)

Fast break – kontratak

Streak – seria

Shooter – gracz specjalizujący się w zdobywaniu punktów z rzutów z wyskoku

Streaky shooter – nieprzewidywalny gracz, który trafia lub pudłuje seriami

Hot streak – seria celnych rzutów

Cold streak – seria niecelnych rzutów

To feed the hot hand – podawać do zawodnika, który ma dobrą passę

Spot up shooter – gracz specjalizujący się w rzucaniu bezpośrednio po otrzymaniu podania (catch and shoot) z wybranych pozycji

Call – 1. werdykt sędziego (np. bad call – błędna decyzja, tough call – trudna do rozsądzenia sytuacja) 2. decyzja o rozegraniu przez drużynę danego typu akcji podejmowana przez trenera lub rozgrywającego

To milk the clock – grać na czas, długo rozgrywać piłkę

Crunch time – końcówka spotkania, w której decydują się jego losy

Clutch player – gracz, który świetnie spisuje się w crunch time

Hook – rzut hakiem, running hook – rzut hakiem z dwutaktu

Floater – rzut z nabiegu z niewielkiej odległości, ale nie pozwalającej na lay up

Tear drop – floater o szczególnie wysokiej paraboli

Soft touch – dobre wyczucie piłki przy rzucie

Runner – rzut (nie lay up) wykonany w biegu bez złożenia się do niego

Double team – podwojenie zawodnika z piłką

Passing lane – tor, którym została podana lub może zostać podana piłka

To draw a foul – wymusić faul

To gather up – składać się do rzutu

To score inside – zdobyć punkty z pomalowanego

Draft – wybór zawodników

To eat the glass, to clean the glass – dobrze grać na deskach (znaczy się zbierać)

Moving screen – ruchoma zasłona

No look pass – podanie bez patrzenia w kierunku, w którym zagrywana jest piłka

Rim – obręcz, to rim out – wypaść po odbiciu się od obręczy (dot. oczywiście piłki

Bank shot – rzut od tablicy, to bank it home – trafić od tablicy

To box out – zastawiać

To outscore – zdobyć więcej punktów niż przeciwnik

Post up – gra z piłką tyłem do atakowanego kosza

Three seconds violation – przebywanie w pomalowanym w trumnie przez co najmniej trzy sekundy

Arch – linia rzutów za trzy

Perimeter – linia rzutów za trzy

Perimeter defense – obrona rzutów 3 punktowych oraz powstrzymywanie penetracji z tamtych rejonów

Jab step – szybkie wysunięcie i cofnięcie nogi w kierunku obrońcy przez zawodnika z piłką w celu zrobienia sobie miejsca do rzutu (to create space)

To create own shot – wypracować sobie samemu pozycję rzutową

Oprócz tradycyjnych pozycji warto wpomnieć o:

Playmaker – rozgrywający (point guard lub point forward)

Wingman – skrzydłowy (z reguły shooting guard lub small forward), grający często na skrzydłach, czyli w bocznych częściach boiskach, powinien dysponować rzutem z dystansu aby rozciągać grę

To spread the floor – rozciągać grę

Deep position – pozycja w pomalowanym tuż pod koszem

To clog up the lanes – blokować możliwość penetracji strefy podkoszowej

Coach – trener, w szczególności head coach – główny trener, przedtem był zapewne assistant coach, większości coaching staff z reguły nie znamy

General manager – główny kierownik klubu, odpowiedzialny za politykę transferową i obsadzenie kadry trenerskiej

Drought, AKA scoring drought – posucha, czyli dłuższy okres, w którym drużyna nie zdobyła punktów

Rookie – debiutant, pierwszoroczniak

Sophomore – drugoroczniak

Charity stripe – linia rzutów wolnych

Komentarze do wpisu: “Drobnym drukiem #3 – Koszykarski słownik

  1. Alley-oop nie oznacza, ze MUSI byc wsad. To tylko jedna z mozliwosci. Po prostu maja pasc punkty

  2. Weak side to po prostu strona słaba piłki.,grający wiedzą o co biega.swing to tzw.przekaz oparty na użytym hands off.gra bez kozła.dobra ta terminologia i czekam na więcej

  3. I znowu ja:)
    Crossover raczej nie ma zbyt wiele wspolnego z duza predkoscia. A przynajmniej z biegiem z duza predkoscia (wiem czepiam sie:)). A polega bardziej na zmianie reki ktora sie kozluje pilke i minieciu przeciwnika.

  4. Dzięki za uwagi.

    Tą o alley-oop już wprowadziłem (myślałem o niej gdy pisałem tekst).

    Weak side jakbym napisał, że słaba strona piłki to brzmiało by dość trywialnie :)

    Buzzer beater także dopisane. Tutaj miałem wątpliwości podczas pisania, ale przyznaje Ci blunted rację.

    Crossover – uwaga o prędkości jest w nawiasie! :)

  5. Co do Crossover to możnaby się czepiać.
    BO w tym minięciu chodzi zarówno o wyprzedzenie obrońcy jak i zaatakowanie kosza nogą przeciwną do kozłującej (w przeciweństwie do JumpStep [albo jakoś tak] w którym mijamy nogą zgodną do ręki kozłującej)

  6. Mam propozycje co do kolejnych odsłon słowniczka: możecie też dodać wyjaśnienie wsadów, np. jam, hummer, windmill, reverse, tomahawk itd.

  7. Dzięki @uata i @Znawca za info- szczerze, sam się mogę sporo nauczyć. Czyli ostateczną definicję crossovera jak proponujecie zrobić?

    @FlashCB – dobra propozycja. Na pewno znajdzie się w cyklu Drobnym drukiem – takie wyjaśnienia na pewno pojawią się przed konkursem wsadów w meczu gwiazd i postaram się je też zobrazować filmami :)

  8. oj nie ma tu wielu zagadnien które pisałem choćby na czacie

  9. poza tym myślałem że temat ten będzie raczej w kategoriach pod postacią słowniczka żeby każdy mógł tam łatwo i szybko trafić a jest to tylko 3 odsłona zwykłego artykułu

  10. Lay up, pick and roll, Backcourt violation, scorer, shooter, frontman tych brakuje a też związane z koszem, pozdro fajna stronak tak pozatym ciekawe rzeczy tu są:)

  11. A jeszcze jedna mi sie przypomniała pull up jumper :)

  12. Foch @GPR, 'zwykłego artykułu’ :p Dodajesz do ulubionych i masz zawsze pod ręką. Dzięki @LukasSlowik10 za dodatkowe propozycje – jutro będzie update słownika :)

  13. Ja mam pytanie. Co oznacza zwrot: „Deny ball” ? nie jestem pewiem czy deny czy dany

  14. @LinekDB9 – deny to dosłownie zabronić, czyli chodzi w tym wypadku o odcięcie od podania.

  15. Dzieki… czyli prawie to samo co tight ball. No moze tyle ze nie stoi sie na linii podania tylko przy zawodniku w tym 2 przypadku.

  16. jak jest sixth man, to by sie przydal role player, starter bench itd jak juz ;p

  17. Pierwsze jaki mi przychodzą do głowy:
    Brick – bardzo nieudany rzut (kulą w płot)
    High post – górna część pomalowanego
    Low post – najbliższa okolica kosza
    HCA (home court advantage) – dot. fazy play off – przewaga własnego parkietu
    Sweep – pobicie jednej drużyny przez drugą w play off „do zera”
    Off season – czas poza sezonem, zaczyna się po wyłonieniu mistrza a kończy z rozpoczęciem sezonu
    Pick and roll (pick’n’roll) – zagranie dwójkowe polegające na postawieniu zasłony a następnie zbiegnięciu (ścięciu) w kierunku kosza
    Pick and pop – zagranie dwójkowe polegające na postawieniu zasłony a następnie wybiegnięciu na wolne pole i, po otrzymaniu piłki, oddanie rzutu z półdystansu
    Midrange – półdystans
    Outside shot – rzut spoza trumny
    Traditional 3 point play, AKA And one (czasem pisane +1) AKA Hoop and the harm – akcja trzypunktowa polegająca na zdobyciu dwóch punktów pomimo faulu przy rzucie i dodanie trzeciego z linii rzutów wolnych
    Time out – przerwa na żądanie, czas
    Help defense – pomoc w obronie – zawodnik pomaga aktualnie broniącemu posiadającego piłkę
    Shot clock violation – błąd polegający na nie oddaniu rzutu w ciągu 24 sekund akcji
    Corner three – trójka z któregoś z narożników boiska
    Half court offense – atak pozycyjny
    Full court press – obrona na całym boisku
    Pump fake – tzw. pompka, czyli udawanie rzutu po to by obrońca wyskoczył w górę
    Up and under – udawanie rzutu po czym opuszczenie piłki i przesunięcie się a następnie wykończenie layup’em.
    Reverse layup – wykończenie akcji poprzez „wyłożenie” piłki po drugiej stronie obręczy względem strony po której zawodnik piłkę otrzymał
    Fadaway jumper – rzut z wyskoku skierowanego do tyłu, czasem zakończony lądowaniem na cztery litery
    Transition – przejście z obrony do ataku (transition offense) lub z ataku do obrony (transition defense)
    Fast break – kontratak
    Streak – seria
    Shooter – gracz specjalizujący się w zdobywaniu punktów z rzutów z wyskoku
    Streaky shooter – nieprzewidywalny gracz, który trafia lub pudłuje seriami
    Hot streak – seria celnych rzutów
    Cold streak – seria niecelnych rzutów
    To feed the hot hand – podawać do zawodnika, który ma dobrą passę
    Spot up shooter – gracz specjalizujący się w rzucaniu bezpośrednio po otrzymaniu podania (catch and shoot) z wybranych pozycji
    Call – 1. werdykt sędziego (np. bad call – błędna decyzja, tough call – trudna do rozsądzenia sytuacja) 2. decyzja o rozegraniu przez drużynę danego typu akcji podejmowana przez trenera lub rozgrywającego
    To milk the clock – grać na czas, długo rozgrywać piłkę
    Crunch time – końcówka spotkania, w której decydują się jego losy
    Clutch player – gracz, który świetnie spisuje się w crunch time
    Hook – rzut hakiem, running hook – rzut hakiem z dwutaktu
    Floater – rzut z nabiegu z niewielkiej odległości, ale nie pozwalającej na lay up
    tear drop – floater o szczególnie wysokiej paraboli
    Soft touch – dobre wyczucie piłki przy rzucie
    Runner – rzut (nie lay up) wykonany w biegu bez złożenia się do niego
    Double team – podwojenie zawodnika z piłką
    Passing lane – tor, którym została podana lub może zostać podana piłka
    To draw a foul – wymusić faul
    To gather up – składać się do rzutu
    To score inside – zdobyć punkty z pomalowanego
    Draft – wybór zawodników
    To eat the glass, to clean the glass – dobrze grać na deskach (znaczy się zbierać)
    Moving screen – ruchoma zasłona
    No look pass – podanie bez patrzenia w kierunku, w którym zagrywana jest piłka
    Rim – obręcz, to rim out – wypaść po odbiciu się od obręczy (dot. oczywiście piłki ;)
    Bank shot – rzut od tablicy, to bank it home – trafić od tablicy
    To box out – zastawiać
    To outscore – zdobyć więcej punktów niż przeciwnik
    Post up – gra z piłką tyłem do atakowanego kosza
    Three seconds violation – przebywanie w pomalowanym w trumnie przez co najmniej trzy sekundy
    Arch – linia rzutów za trzy
    Perimeter – linia rzutów za trzy
    Perimeter defense – obrona rzutów 3 punktowych oraz powstrzymywanie penetracji z tamtych rejonów
    Jab step – szybkie wysunięcie i cofnięcie nogi w kierunku obrońcy przez zawodnika z piłką w celu zrobienia sobie miejsca do rzutu (to create space)
    To create own shot – wypracować sobie samemu pozycję rzutową
    Oprócz tradycyjnych pozycji warto wpomnieć o:
    Playmaker – rozgrywający (point guard lub point forward)
    Wingman – skrzydłowy (z reguły shooting guard lub small forward), grający często na skrzydłach, czyli w bocznych częściach boiskach, powinien dysponować rzutem z dystansu aby rozciągać grę
    To sread the floor – rozciągać grę
    Deep position – pozycja w pomalowanym tuż pod koszem
    To clog up the lanes – blokować możliwość penetracji strefy podkoszowej
    Coach – trener, w szczególności head coach – główny trener, przedtem był zapewne assistant coach, większości coaching staff z reguły nie znamy
    General manager – główny kierownik klubu, odpowiedzialny za politykę transferową i obsadzenie kadry trenerskiej
    Drought, AKA scoring drought – posucha, czyli dłuższy okres, w którym drużyna nie zdobyła punktów

    Doprecyzowałbym, że Swing to podanie przenoszące piłkę na drugą stronę (czyli z lewej na prawą lub prawej na lewą) atakowanej części boiska

    To by było na tyle na tę chwilę.

  18. Przypomniało mi się jeszcze:
    Rookie – debiutant, pierwszoroczniak
    Sophomore – drugoroczniak

  19. swing stosujesz przy strefie,rozrzucenie obrony.też nawiązanie do strony mocnej i slabej.przeniesienie tzw.

  20. Wow Tremor, dziękuję. Twoje tłumaczenia już są dodane w temacie :) Gdybyś był zainteresowany współpracą z enbiej.pl w dowolnym zakresie to napisz na nasz adres email.

  21. Co do „hand off’a” to warto dopisać, iż jest to rodzaj zasłony ;).

  22. proponuje dodać także określenie „Ball hog”

Comments are closed.